Geplaatst op

De booknooks voor de Kleine Cervantes

Ik had het hier al een paar keer over de Kleine Cervantes, de Gentse boekenjury waar zowel Merel als ik deel van uitmaken. Elke school krijgt ook een boek toegewezen waarover we een soortement verslagje moeten maken: een filmpje, een ’toneeltje’, een poster…

Wij kregen “Met jou is het anders” van Hanne Eerdekens toegewezen, maar geen van de leerlingen zag het zitten om echt iets te filmen, en een stop-motion neemt echt wel veel tijd in beslag.

Toen besloten we dat de leerlingen elk een booknook zouden maken, zo’n doosje dat je perfect tussen je boeken kan zetten, als een soortement versiering. De zes doosjes zouden elk een cruciale scene uit het boek uitbeelden. Ik ging op zoek en vond enkel maar kleine betaalbare postdoosjes – van die uniforme ‘schoendoosjes’ kostten al vlug 15 euro per stuk – maar die deden ook wel wat ze moesten doen. Mochten de leerlingen nu ook nog geluisterd hebben naar de opdracht en allemaal de doosjes rechtgezet hebben, zoals de bedoeling was…

Maar het resultaat mag er wel zijn, bij de ene al beter gelukt dan de andere.

Scène 1: het dansje van Nolan als Britney, waarmee alles begonnen is:

Scene 2: het interview bij Richard Ray

Scene 3: een baskettraining

Scene 4: de kus onder de boom

Scene 5: het gesprek op het dak

Scene 6: het gevecht naast de school

Wie het boek gelezen heeft, herkent alle scenes probleemloos. En hopelijk kunnen we er een aantal anderen nieuwsgierig mee maken.

Thomas, een van de collega’s, heeft de booknooks deze middag gefilmd en zet er een aantal quotes onder die de leerlingen zelf hebben ingesproken.

Ik ben benieuwd, maar ik kijk er wel naar uit, ja.

Geplaatst op

Lectuur: “Wat ons nog rest” van Aline Sax

Ik zit wat achter met de besprekingen van mijn lectuur, dus je krijgt even wel wat boeken voorgeschoteld.

Dit jeugdboek is er eentje dat ik moest lezen voor de Kleine Cervantes, de jeugdboekenwedstrijd van Stad Gent. Het was niet te krijgen in digitale versie en dus kocht ik het ergens tweedehands maar duidelijk nog ongelezen, met harde kaft want met zachte kaft bestaat het (nog) niet. En nee, daar heb ik geen spijt van: het is een uitstekend boek, en ook Merel – die leest mee – vond dat en heeft het meteen in haar eigen boekenkast gezet.

Het verhaal is nochtans behoorlijk stevig: we volgen een meisje van 17 in het door de oorlog verscheurde en verwoeste Berlijn van 1945. Ze zit samen met haar moeder en broertje en een hele reeks buren in de kelder van haar appartementsblok te wachten op het einde van de oorlog, wanneer ze niet meer op gevaar van eigen leven water moet halen, of wanneer er eindelijk weer voldoende eten zal zijn. En wanneer er ook geen Russen meer zullen zijn die haar als weerloze prooi zien.

Zoals Merel het stelde: het is vreemd om plots ook de Duitsers als slachtoffer te zien, om te realiseren dat ook het Duitse volk meegesleurd is in een oorlog die ze niet wilden. Het is een hard, schokkend verhaal dat eigenlijk niet bedoeld is, vonden wij in de leesjury, voor jongeren van 12 jaar. Het is overigens wel zeer vlot geschreven, in een typografie die doet denken aan een lang gedicht, met korte zinnen en zeer tekenende beelden.

Een aanrader? Welzeker, maar misschien toch niet voor twaalfjarigen.

Geplaatst op

Lectuur: “Duizend en ik” van Yorick Goldewijk

Nope.

Dit boek is een van de genomineerden voor de Kleine Cervantes, de Gentse jeugdboekenjury. Normaal gezien ben ik bijzonder fan van alles wat science fiction en fantasy is, maar dan moet het wel goed geschreven zijn. Dat was hier dus niet het geval. De premisse is nochtans niet slecht: Acht staat elke dag op en volgt elke dag exact dezelfde routine, net zoals enkele duizenden andere meisjes die er exact uitzien zoals zij, om dan een trein te nemen, een hele dag zinloze vragen te beantwoorden, terug te keren naar haar kleine appartementje en op het verplichte uur te gaan slapen. Totdat ze zich ervan bewust wordt dat ze misschien toch anders is. Dat ze zich vragen begint te stellen, en dat ze vooral ook een Ander ziet. Een Ander die ook anders is…

Ik had al vrij vroeg door hoe de vork aan de steel zat, gewoon door het type vragen dat Acht moet beantwoorden, maar dat ga ik hier nu even niet uitleggen want dan geef je gewoon meteen de plot weg.

Maar laat me zeggen dat, nu ja, het eigenlijk geen goed boek is, dat het veel te oppervlakkig blijft, dat het in dit thema veel diepere vragen had kunnen stellen, dat het zich had kunnen focussen op een existentieel probleem.

We hebben het intussen al in groep besproken, en zowat iedereen was dezelfde mening toegedaan: niet goed uitgewerkt, niet bijzonder goed geschreven… Geen kanshebber om de wedstrijd te winnen dus, wat ons betreft.

 

Geplaatst op

Lectuur: “Jona” van Anna Van Praag

Eerder schreef ik al dat ik mee ging lezen met de Kleine Cervantes, een Gentse jeugdboekenjury. Een eerste boek dat ik daarvoor las – ik had de volgorde niet goed bekeken, dat bespreken we pas eind februari – was dus Jona, van Anna Van Praag. En ja, ik vond dat best goed, ja.

Hoofdpersonage is Jona, een jongen van zestien die met zijn vader in een klein huisje in een hofje in Amsterdam woont, tegenover zijn licht dementerende grootmoeder. Op zich niks speciaals, ware het niet dat de familie strikt Joods is – niet Chassidisch, zo ver gaan ze niet – en vader hamert op complete openheid, wat zelfs letterlijk te nemen is als het over kamerdeuren gaat. En dat Joods zijn, dat heeft een enorme impact, want meteen is er ook het intergenerationele trauma over de tweede Wereldoorlog.

Wanneer Jonah een soort onderzoekscompetentie moet maken samen met twee klasgenoten, kiezen ze zijn oma als onderwerp, en dan meer bepaald over wie ze het heeft als het over Simon gaat. Want voor zover ze weten, is er geen Simon in de familie. Maar die klasgenoten verstoren wel het wereldbeeld van Jona: niet Joods, veel mondiger, een andere kijk op de wereld…

Op een luchtige manier snijdt Van Praag op die manier enkele toch wel zware thema’s aan: het verwerken van het oorlogsverleden dat ook op Jona nog een invloed heeft, dementie, culturele en religieuze verschillen…

En toch leest het boek wel vlot: het spreekt aan, appelleert aan de leefwereld van jongeren en de problemen waarmee zij geconfronteerd worden. Ik ben benieuwd naar wat onze leerlingen er van gevonden hebben, maar dat is voor een latere datum.

Geplaatst op

Lectuur: “De levens van Lanya” van Mirjam Oldenhave

Gisteren schreef ik over de wedstrijd De Kleine Cervantes, en dit is het eerste boek dat ik ervan gelezen heb en eigenlijk met de groep op school ging bespreken. We hebben ons in twee gesplitst, want we krijgen van de organisatie maar één boek van elk, en dat kan je moeilijk met twintig man tegelijk lezen. De schoolbib heeft er ook aangekocht, en enkele van ons – in casu de leerkrachten – ook,  en verder hebben we de Gentse wijkbibliotheken geplunderd. Alleen zijn we natuurlijk niet de enige school, en met twee groepen scheelt dat al.

Ik las dus eerst De Levens van Lanya, maar was er jammer genoeg niet bij bij de bespreking: ik zit thuis met de rug, weet je wel?

De Levens van Lanya is in de eerste plaats een hard boek: je wordt er niet vrolijk van. Het valt onder jeugdliteratuur – tegenwoordig young adult – maar ook dat vind ik niet helemaal terecht: het is meer dan dat. Het verhaal volgt de jonge, Koerdisch-Irakese Lanya, wier ouders naar Nederland vluchten wanneer ze een jaar of negen is. Omdat de goedkeuring van de asielaanvraag jaren op zich laat wachten, worden zij en haar zusje ondergebracht bij een Nederlands pleeggezin. Ze groeit dus op met Nederlandse normen en waarden. Wanneer zeven jaar later haar ouders eindelijk een definitieve verblijfsvergunning krijgen, moet ze opnieuw bij hen gaan wonen: zeer traditionele, Koerdische moslims die hardnekkig vasthouden aan hun oude tradities, zoals uithuwelijking. Alleen kan Lanya zich daar niet meer mee verzoenen. Na heel veel worsteling met zichzelf duikt ze onder in een vluchthuis voor meisjes. Maar lost dat eigenlijk wel iets op?

Willens nillens moet Lanya zich plooien naar de wil van haar ouders, een gedwongen huwelijk, een onderdanig leven in Irak, tot ze ook uiteindelijk daar kan uitbreken, maar met gigantische persoonlijke opofferingen.

Het boek geeft een heel mooi inzicht in hoe het moet zijn om als kind hier te komen, en toch moet het nog veel, veel erger zijn dan dit. Je voelt de ontwrichting, de ontheemding, maar wij als brave middenklasseburgers in ons eigen landje kùnnen dit gewoon niet vatten, denk ik.

Het valt onder young adult omdat het uiteraard het verhaal is van een tiener die opgroeit, maar zoals ik al zei: het is meer dan dat. Een cultuurclash, een clash van religies, van waarden, van tradities, van gewoonten, van visie op vrouwenrechten… Het boek doet je vooral nadenken.

Ik vond het zeker een aanrader, maar of dit geschikt is voor twaalfjarigen, daar heb ik mijn vragen bij. Maar blij dat ik het gelezen heb, ja.

Geplaatst op

De kleine Cervantes

Wat vinden jongeren zélf het allerbeste jeugdboek? Dat is het opzet van de Kleine Cervantes, de jeugdliteratuurprijs van de Stad Gent. Elk jaar lezen meer dan 100 Gentse jongeren uit de eerste graad van het middelbaar onderwijs 5 jeugdboeken, genomineerd door een professionele jury. Ze lezen, debatteren, gaan creatief aan de slag in workshops en kiezen uiteindelijk een winnaar die wordt bekendgemaakt op het slotfeest.

Voor de eerste keer doet ook onze school mee met deze literatuurprijs: een dozijn leerlingen en een handvol leerkrachten gaat de uitdaging aan om de vijf boeken te lezen én onderling te bespreken. Eind maart zullen we dan onze stemmen moeten uitbrengen om dan nadien, op dinsdag 13/5 even de school te laten voor wat ze is en naar De Krook in Gent te trekken. Daar ontmoeten we de auteurs, de andere scholieren uit de jury en staan ons heel wat leuke dingen te wachten. In de namiddag verhuizen we dan naar de Minard, een prachtige schouwburg, voor de prijsuitreiking.

Wie wil meelezen, kan dat uiteraard ook doen: de vijf boeken zijn

  • De levens van Lanya / Mirjam Oldenhave
  • Duizend en ik / Yorick Goldewijk
  • Wat ons nog rest / Aline Sax
  • Jona / Anna Van Praag
  • Met jou is het anders / Hanne Eerdekens

De Kleine Cervantes werd in 1998 in het leven geroepen om het leesplezier via de school een duwtje in de rug te geven. Leerkrachten gaan actief aan de slag met hun leerlingen uit de eerste graad middelbaar onderwijs, een leeftijdsgroep waarin lezen dreigt af te nemen. Ze discussiëren, debatteren, creëren én feesten. Zo wil de Kleine Cervantes het leesplezier aanwakkeren en daarmee de persoonlijke, cognitieve en emotionele ontwikkeling van jongeren bevorderen.

En dat, dat kunnen wij als school alleen maar toejuichen, toch?

Klik hier voor nog meer info!