Weg met de onderwijsexperts die niet aan minstens vijf criteria voldoen.

Ik deel niet vaak een artikel, maar dit stuk uit De Tijd van 19 juli 2022 kon zeker mijn goedkeuring meer dan wegdragen. Ik deel het hier dan ook graag.

Er gaat vandaag veel aandacht naar de kwaliteit van ons onderwijs. Terecht: het Vlaams onderwijs blijft dalen in de internationaal vergelijkende studies. De lat moet hoger, ook voor de onderwijsexpert. Onderwijs past in het rijtje Rode Duivels, Meghan Markle en vaccinatieplicht: iedereen heeft er een mening over. Maar daarom is nog niet elke mening relevant, laat staan dat ze het beleid moet bepalen. Weg dus met de experts die niet aan de basiscriteria voldoen.

1. Kennis

Spreekt de expert met kennis van zaken die de tand des tijds kan doorstaan? Is wat hij zegt onderbouwd? Veel onderwijsexperts zijn vatbaar voor modeverschijnselen. De pedagoochelaar tovert graag dure, niet-onderbouwde workshops tevoorschijn die voor docenten vooral oefeningen in scepticisme zijn. Aan de universiteit word ik door ‘onderwijsinnovatoren’ op training gestuurd om de mentor van studenten te mogen zijn. Een consultant werd ingehuurd om opdrachten te geven die hij van het internet had geplukt. Voor de eerste opdracht moesten we geblinddoekt een touw in een vierkant leggen (Google: ‘blind vierkant’).

Het gezegde if you pay peanuts, you get monkeys geldt niet voor het merendeel van die workshops. De hoge kostprijs moet het gebrek aan inhoud maskeren. En soms kan je echt apen zien. In diezelfde training werd ik uitgenodigd om apen te observeren in de dierentuin, onder meer om te leren reflecteren over mijn gedrag in een groep.

Een ander modeverschijnsel is ‘serieus’ met LEGO spelen, ook in het hoger onderwijs. Het verschil tussen LEGO en LEGO Serious Play? ‘Metaforen gebruiken om ontastbare ideeën in de echte wereld te brengen.’ Maar dan in het Engels, want dat klinkt spannender.

2. Inhoud

Is sprake van inhoud en een langetermijnvisie? Sinds zijn ‘fiere imagocampagne’ en promotievideo ‘lesgeven is alles geven’ dit jaar wantrouw ik het kabinet van minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA). Zelfs als het idee voor de video niet van de onderwijsexperts van het kabinet komt, waarom heeft het die dan niet tegengehouden? Niemand gelooft dat je een hart voor en kennis van het onderwijs hebt als je met een ‘fiere imagocampagne’ structurele problemen in het onderwijs wil oplossen.

3. Belangen

Als we de kwaliteit van het Vlaamse onderwijs willen opkrikken, moet de lat voor wie kan doorgaan als onderwijsexpert hoger.

Is de expert in werkelijkheid een lobbyist? Bij die laatste is sprake van politieke, commerciële, ideologische of andere belangen. Een voorbeeld: ligt de mirakeloplossing volgens de onderwijsexpert in de aankoop van een bepaald soort technologie? Verplicht de onderwijsexpert om zijn belangen bloot te geven.

4. Geloof

Gelooft de expert dat goed onderwijs overdraagbaar is? Want dat is het niet. Er is geen magisch recept waarmee je van iedereen een goede leerkracht kan maken. Wat in de ene klas werkt, kan anders uitdraaien in een andere klas. Het is maatwerk.

Hoe absurd het geloof in een recept kan zijn, toont de anekdote van een voormalige leerkracht in een middelbare school. De inspectie kwam langs en de directie gaf vooraf instructies: ‘Dit moet je doen, want daar letten ze op.’ De leerkracht sprak met de leerlingen af dat het toneeltje volgens de ‘richtlijnen’ zou beginnen zodra de inspecteur binnenkwam. De inspecteur vond het fantastisch, want alles was in lijn met de richtlijnen. Ook de klas vond het geweldig, want samen iemand voor de gek houden, schept een band.

5. Ervaring

Heeft de expert langdurige onderwijservaring? Zo niet, hoe heeft hij zijn expertise dan opgebouwd? Waarom wil hij een ander vertellen hoe die les moet geven als hij geen ervaring of vakkennis heeft? Staat de ware expert niet gewoon al jaren gedreven voor de klas of aula? Met goed voorbereide lessen die tonen dat hij de inhoud beheerst en die gepassioneerd kan overdragen. Iemand die de aandacht van de leerlingen of studenten kan vasthouden en hen serieus neemt.

Als we de kwaliteit van het Vlaamse onderwijs willen opkrikken, moet de lat voor wie kan doorgaan als onderwijsexpert hoger. We kunnen zo tijd, frustratie en geld uitsparen en dat gebruiken om docenten te ondersteunen, zodat die zich op de inhoud kunnen concentreren.

Katleen Gabriels is universitair docent filosofie en opleidingsdirecteur Digital Society aan de universiteit van Maastricht.

De mediacoach slaat weer toe

Op 03 december kreeg ik een telefoontje van een journaliste van Het Laatste Nieuws: ze had gelezen op onze Facebookpagina dat de school heel plots overschakelde naar afstandsonderwijs: op donderdag was er namelijk een volledige klas tweedes in quarantaine gezet, samen met 10 leerkrachten. Er waren er al zo’n 10 leerkrachten afwezig, wat ervoor zorgde dat we gewoon niet voldoende personeel meer hadden om onze leerlingen verantwoord “bezig” te houden.

Nu, de journaliste belde me en ik gaf gewoon eerlijk antwoord, maar ik had niet verwacht dat ze dat ook meteen zou geplaatst hebben, zonder extra toestemming. Nu ja, het artikel was in orde, maar er kwam vrij direct een verbod vanwege scholengroep om nog zelf contact te hebben met de pers: alles moest via de communicatieverantwoordelijke van de scholengroep zelf nu. Waarom ik dan nog mediacoach ben, geen idee, maar bon.

Hieronder dus het artikel, mét een van mijn foto’s en al.

GO Atheneum Mariakerke.

GO Atheneum Mariakerke. © Gudrun Rombaut.

Atheneum Mariakerke schakelt volledig over naar online lessen door te grote uitval leerkrachten: “We konden geen degelijk onderwijs meer garanderen”

Gent. Het GO Atheneum in Mariakerke is volledig overgeschakeld naar afstandsonderwijs. Door een te grote uitval binnen het lerarenkorps kon er geen degelijk onderwijs meer gegarandeerd worden, klinkt het bij de directie. Voor de examens zullen de leerlingen wel weer naar school mogen komen.

 

Artikeltje voor de Prora over Assassins’ Creed Odyssey

De Prora is het driemaandelijkse tijdschrift van de vakvereniging voor leraars oude talen (VLOT). Eigenlijk lees ik het zelden, hoewel het best wel interessant is.

Ik had in het begin van de vakantie even op de facebookgroep van leerkrachten Latijn en Grieks gezet dat de Discovery Tour van Assassins’ Creed Odyssey tijdelijk gratis was, en dat ik het zelf echt wel de moeite waard vond. Meteen werd ik door de redactie van de Prora gecontacteerd met de vraag of ik het zag zitten een recensie te schrijven. Goh, ja zeker? Ik had het er hier al even over.

Het artikeltje komt begin september uit, maar ik kan me niet voorstellen dat het merendeel van mijn lezers hier standaard de Prora leest, dus ga ik het hier even delen. In de Prora staan de afbeeldingen er in het klein in het zwartwit in, jammer genoeg. Maar verder is de tekst niet of nauwelijks geredigeerd, heb ik de indruk.

Assassins’ Creed Odyssey: een memorabele trip doorheen het antieke Griekenland

Assassins’ Creed: in de gamewereld is de franchise een vaste waarde geworden. In het spel verplaatst een hedendaags personage zich bij wijze van een soort teletijdsmachine in het lichaam van een huurmoordenaar van vroeger. Het originele spel uit 2007 richtte zich op de renaissancewereld, maar intussen zijn er tientallen spellen uitgebracht met daarnaast ook talloze boeken en comics, zelfs een kortfilm, anime’s en een heuse bioscoopfilm.

Het was dan ook een kwestie van tijd voor een van de games zich zou afspelen in het oude Griekenland. Odyssey uit 2018 doet dat dan ook met verve. Terwijl je als speler allerlei moeilijkheden oplost en je je al moordend een weg baant door het verhaal, maak je ook kennis met het vakkundig nagebouwde Griekenland. Je kan een wandeling maken op de Akropolis, de renbaan in Olympia bekijken of het theater van Dionysos doorwandelen. Je slaat een praatje met Socrates – of liever: hij geeft jou een filosofische uitleg – ontmoet Perikles, redt de Pythia uit de klauwen van de vijand, doodt degenen die de hetaeren bedreigen, of voert een ware zeeslag met een tiental verschillende types Griekse schepen. Maar het blijft natuurlijk een spel waarin je zo veel mogelijk tegenstanders doodt en de vijand probeert te vernietigen.

De makers, het bedrijf Ubisoft, vonden het eigenlijk zelf jammer dat ze een hele wereld hadden nagebouwd – ik heb zelf nog nooit zó goed alle verschillende Griekse eilanden weten liggen – die een ongelofelijk groot impact heeft gehad op de geschiedenis, en dat daar verder niks mee werd gedaan. Net zoals eerder al in Assassins’ Creed Origins (de Egyptische versie) heeft Discovery Mode director Maxime Durand daarom een educatieve modus opgestart, waarbij je door een in-game personage een rondleiding krijgt over een bepaald onderwerp. In Odyssey zitten er maar liefst 30 discovery tours, elk met een eigen rondleiding en link naar de hedendaagse tijd, maar ook met massa’s extra, zelf te ontdekken locaties. Zo is er een in-game kunstenaar die uitleg geeft hoe een beeldhouwwerk werd gemaakt, maar dan krijg je ook een voorwerp uit een museum te zien dat je de techniek toont in real life. De vijf grote thema’s zijn filosofie, beroemde steden, het dagelijkse leven, oorlog en mythologie.

Uiteraard is dit niet het eerste educatieve spel op de markt. Maar geef toe: vaak zijn die gemaakt met een klein budget en niet echt… entertainend. Het grote verschil met deze Discovery Tour is dat dit gebaseerd is op het enorme budget van een populair videospel, waarbij ongelofelijk veel tijd is gestoken in research van het antieke Griekenland, maar dat ook uitstekend is geschreven, getekend, geanimeerd en bevolkt. Dit spel is niet gewoon een setje beelden met commentaarstem, het is een échte wereld waarin honden blaffen, kinderen spelen, de was hangt te wapperen, mensen rondlopen, handelaars hun waren proberen te verkopen en de golven aanspoelen op prachtige stranden. De tempels zijn gekleurd, de wegen vaak van aarde en met plassen en stukken kapot aardewerk. Je krijgt ook uitgelegd wat niet helemaal historisch correct is en ook waarom ze het aangepast hebben (vaak gebouwen die anders zijn omdat er niet genoeg documentatie meer was).

Concreet loop je rond als een van de personages en sturen ze je van locatie naar locatie, waar je telkens via een commentaarstem extra uitleg krijgt over zowel geschiedenis als cultuur. Je kan zelf kiezen of je een item gewoon overslaat of er zelfs dieper op wil ingaan. Je unlockt ook extra personages, ziet hoeveel je al gezien hebt, hoeveel dingen je blijkbaar nog moet ontdekken, en dat geeft een extra speldimensie voor leerlingen. Moet je de rondleiding slaafs volgen? Zeker niet, je kan ook naar eigen goeddunken rondlopen en dingen laten zien in de volgorde die jij zelf belangrijk vindt of naargelang het thema dat je in de les behandelt.
Jammer genoeg bestaat er geen Nederlandstalige versie, maar de Engelstalige stem spreekt zeer duidelijk en het wordt meteen ook nog ondertiteld in het Engels.

Is dit een meerwaarde in de les? Ik vind van wel, aangezien je echt gewoon rondloopt en het 3D-gevoel krijgt dat je niet krijgt met boeken. Het appelleert ook meteen aan de leefwereld van de leerlingen, zeker als je hen gewoon zélf laat rondlopen en dingen aanklikken. Een vriendin van me formuleerde het als volgt: “Als mama van dyslectische kinderen kan ik wel zeggen dat die game ervoor gezorgd heeft dat ze al die moeilijke woorden, goden en dergelijke voor geschiedenis vlotjes hebben kunnen studeren”. Ook voor het vak Grieks kan je het als basis gebruiken of hen zelf over de middag het spel laten ontdekken. Na elke discovery tour is er trouwens een fijn quizje dat ze kunnen afleggen.

En ik geef het eerlijk toe: ik heb zelf ook dingen bijgeleerd, details die ik absoluut niet kende.

Discovery Tour: Ancient Greece is gratis voor wie het basisspel Odyssey heeft, maar is ook voor 19.99 euro apart te downloaden op PC – en dus voor klasgebruik, bijvoorbeeld – via https://store.ubi.com/upc/nl/discovery-tour–ancient-greece-by-ubisoft/5d4040cd5cdf9a07d09464ac.html

Bronnen:

https://www.polygon.com/reviews/2019/9/10/20859403/assassins-creed-odysseys-discovery-tour-review-ancient-greece-education-game

https://techcrunch.com/2019/09/10/assassins-creed-odyssey-gets-an-educational-mode-complete-with-quizzes/

https://www.theverge.com/2020/5/14/21259446/ubisoft-assassins-creed-odyssey-origins-greece-egypt-free-discovery-tours

 

Gudrun Rombaut
Licentiaat Klassieke Filologie
GO! atheneum Mariakerke

Assassins’ Creed Odyssey: Discovery Tour

Ik had er het al eerder over, over dit fijne spel van Ubisoft.  De wereld is bijzonder goed nagemaakt en zeer aangenaam om te spelen. Het is vooral ook echt realistisch: zo liep ik zonder aarzelen de Akropolis op, wat Kobe – die toevallig aan het kijken was – de opmerking ontlokte: “Hey mama, hoe weet jij zomaar de weg naar boven?” Awel, ik ben er al geweest en weet toevallig ook gewoon de weg via de Propyleeën en dergelijke, en dat klopt ook helemaal.

Nu vonden de makers van Ubisoft dat ze, als ze dan toch de hele Antieke Griekse wereld hadden nagebouwd, er evengoed ook nog iets nuttigs mee konden doen. Als in: een uitgebreide gidsbeurt door datzelfde Griekenland. In de Discovery Tour – gratis voor wie het spel heeft, en anders 20 euro voor een PC-download – kan je dus als personage gaan rondlopen en gidsbeurten volgen, een dertigtal in totaal, over gebouwen, dagelijks leven, filosofie, …

En in mei had Ubisoft de Discovery Tour zelfs een tijdje helemaal gratis aangeboden, iets wat ik meteen ook met beide handen aangreep. Ha ja, want als ik dat in de les wil gebruiken, dan had ik mijn Playstation mee moeten nemen naar de klas, en nu volstaat mijn laptop. Bon, ik had dat dan ook, enthousiast als altijd, op de facebookgroep van de leerkrachten Latijn en Grieks gezet.

Een paar weken later werd ik gecontacteerd door iemand van Prora, het vaktijdschrift voor classici: of ik er geen artikeltje over wilde schrijven.

Wel euh… Ja zeker?

Ik ben dus de afgelopen dagen even in die Discovery Tour gedoken, want ik speelde het spel wel, maar had dit nog niet bekeken. Enfin, het is in elk geval een aanrader, geloof me. En over een paar maanden krijgt u van mij het artikel zoals het in de Prora komt, oké?

A propos, ze hebben het ook gedaan voor het Oude Egypte, want daarin speelt Assassins’ Creed Origins zich af. De max, toch?