Aristoteles in het park

Ik schreef het volgende over vandaag op de schoolwebsite:

Het is intussen al eventjes volop zomer, en onze leerlingen zwoegen en zweten tijdens het studeren en tijdens hun examens.

Maar niet iedereen vond dat warme weer even erg. Voor hun quasi laatste lessen Latijn trok het zesde jaar Latijn namelijk eerst even naar de speelplaats, waar een bank, het zonlicht, een paar vrijwilligers en de schaduw ideaal bleken om Plato’s Allegorie van de Grot uit te leggen. Nadien ging het zelfs richting park. Hoezo? Wel, de naam van de Oud-Griekse filosoof Aristoteles doet bij de meeste mensen wel een belletje rinkelen. Hij is per slot van rekening ook nu nog steeds een zeer invloedrijk filosoof. Maar wat veel mensen niet weten, is dat hij op een peripatetische manier les gaf. Al rondwandelend dus.

En hoe kunnen we onze leerlingen uit de zesde Latijnse de filosofie van deze Griekse wijsgeer beter laten begrijpen, dan zelf ook al rondwandelend zijn theorieën uit de doeken te doen?

Die bewuste donderdagvoormiddag kon de occasionele wandelaar-met-hond- (en zo waren er wel een paar) een groep leerlingen met leerkracht tegenkomen in het bos, terwijl ze om de oren geslagen werden met syllogismen, categorieën, doeloorzaken, potentia en actio.

En al een vleugje carpe diem van Epicurus, maar vooral dan in de praktijk gebracht.

Syllogismen 2022

Net zoals vorige jaren heb ik ook in de afgelopen examenperiode in mijn zesdes de vraag gesteld naar een geldig syllogisme. De antwoorden zijn altijd interessant, gewoon om er de denkfouten uit te halen, en dus als remediëring. En eigenlijk zijn ze vaak ook gewoon grappig :-p

Ik geef u even het origineel van Aristoteles mee, om te vergelijken:
Alle mensen zijn sterfelijk.
Socrates is een mens.
Socrates is sterfelijk.

  1. Zoogdieren planten zich voort, niet door eieren te leggen
    ik ben een zoogdier
    ik plant me voort niet door eieren te leggen
    Al een chance, ziet dat die midden in de les een ei moet leggen?
  2. Alle Schotse collies zijn honden
    Lassie is een Schotse collie
    Lassie is een hond
  3. Alle deelnemers aan een wedstrijd heten Toon
    Ik ben een deelnemer aan de wedstrijd
    Mijn naam is Toon
    Deze is niet helemaal correct, juist was geweest: ik heet Toon.
  4. Alle miljardairs zijn rijk
    Jeff Bezos is een miljardair
    Jeff Bezos is rijk
    No shit, Sherlock
  5. Iedereen die geneeskunde studeert is geslaagd voor het toegangsexamen en is gunstig gerangschikt
    Ik ben geneeskunde aan het studeren
    Ik ben geslaagd voor het toegangsexamen en ben gunstig gerangschikt
    Euh. Wishful thinking? Beetje lang, vooral
  6. Mensen houden van eten
    Ik ben een mens
    Ik hou van eten
  7. Alle dieren zijn sterfelijk
    Ik ben sterfelijk
    Ik ben een dier
    Deze is fout: de stellingen zijn omgewisseld. Het is alsof je zou zeggen: Alle sneeuw is wit. Mijn blad is wit. Mijn blad is sneeuw. Het subject van de tweede regel moet een onderdeel zijn van de gehele verzameling uit regel een. Was regel twee en drie omgedraaid, dan klopt het wel.
  8. Alle bloemen doen aan fotosynthese
    Een roos is een bloem
    Een roos doet aan fotosynthese
    Ik denk dat ze morgen bio hebben
  9. Alle mensen hebben een hoofd
    Yelte is een mens
    Yelte heeft een hoofd
    Nog een chance voor Yelte!
  10. Alle Smurfen zijn blauw
    Smurfin is een smurf
    Smurfin is blauw
    Een van de voorbeelden uit de les
  11. Alle landen hebben een vlag
    België is een land
    België heeft een vlag
  12. Ik hou van al het fruit
    Banaan is een fruit
    Ik hou van banaan
    Eigenlijk ook niet helemaal correct, wegens het feit dat regel 1 moet beginnen met een subject waarover je een uitspraak doet.
  13. Alle Smurfen zijn blauw
    Smurfin is een smurf
    Smurfin is blauw
  14. Elke boom is een plant
    Een eik is een boom
    Een eik is dus een plant
    Ik hou wel van die dus.

Syllogismen 2021

Ook in dit tweede vreemde jaar op rij blijven er constanten, en een daarvan is het feit dat ik een syllogisme vraag op het examen van het zesde jaar. Ze weten dat ook, ik haal er elk jaar mijn blog even bij als voorbeelden.

De antwoorden zijn altijd interessant, gewoon om er de denkfouten uit te halen, en dus als remediëring. En eigenlijk zijn ze vaak ook gewoon grappig :-p

Ik geef u even het origineel van Aristoteles mee, om te vergelijken:
Alle mensen zijn sterfelijk.
Socrates is een mens.
Socrates is sterfelijk.

1. Alle snoepen zijn lekker
Zure matten zijn snoepen
Zure matten zijn lekker
(maar uw tong kan er zo zeer van doen)

2. Profvoetballers verdienen geld door het voetbal
De Bruyne is een profvoetballer
De Bruyne verdient geld door het voetbal
(en nog geen klein beetje ook)

3. Mensen eten wanneer ze honger hebben
Ik ben een mens
Ik eet wanneer ik honger heb
(het was nochtans nog ochtend bij dit stuk examen)

4. Alle vissen leven in het water
Een zalm is een vis
Een zalm leeft in het water
(zoet of zout water?)

5. Alle bloemen zijn planten
De roos is een bloem
dus de roos is een plant

6. Dieren zijn schattig
Honden zijn dieren
Honden zijn schattig
(nog nooit oog in oog gestaan met een razende pittbull, denk ik dan)

7. Alle groenten zijn gezond
Een wortel is een groente
Een wortel is gezond
(Maar ge kunt er wel over wurtelen)

8. Gert is een vis
Alle vissen leven in het water
Gert leeft in het water
(Niet helemaal correct: maior en minor omgedraaid)

9. Elke vis zwemt
Nemo is een vis
Nemo zwemt
(wat is dat met die vissen zeg?)

10. Alle planeten bevinden zich in het heelal
Mars is een planeet
Mars bevindt zich in het heelal
(Bij Mars denk ik eerst aan de god, in de les Latijn)

11. Alle vissen kunnen zwemmen
De zalm is een vis
De zalm kan zwemmen
(maar enfin! En heet die zalm dan Nemo?)

Syllogismen anno 2020

Zelfs in dit vreemde jaar blijven er constanten, en een daarvan is het feit dat ik een syllogisme vraag op het examen van het zesde jaar. Ze weten dat ook, ik haal er elk jaar mijn blog even bij als voorbeelden.

De antwoorden zijn altijd interessant, gewoon om er de denkfouten uit te halen, en dus als remediëring. En eigenlijk zijn ze vaak ook gewoon grappig :-p

Ik geef u even het origineel van Aristoteles mee, om te vergelijken:
Alle mensen zijn sterfelijk.
Socrates is een mens.
Socrates is sterfelijk.

1. Alle smurfen zijn blauw
Smurfin is een smurf
Surfin (sic) is blauw
De Hawaiï variant van de smurfen?

2. Alle honden zijn zoogdieren
Aika is een hond
Aika is een zoogdier
Woef.

3. Alle smurfen zijn blauw
Smurfin is een smurf
Smurfin is blauw
Vermoedelijk hadden ze het er zelf over gehad?

4. Alle dieren zijn mooi
Een hond is een dier
Een hond is mooi
Gaia zal tevreden zijn

5. Alle kinderen zijn jong
Mijn nichtje is een kind
Mijn nichtje is jong
En dan spreken de collega’s soms over ‘de kindjes’ van het zesde

6. Alle katten miauwen
Mijn huisdier is een kat
Mijn huisdier miauwt
No shit, Sherlock

7. /

8. Alle taarten zijn lekker
Een confituurtaart is een taart
Een confituurtaart is lekker
Mijn lijn gaat volmondig akkoord

9. Alle 6de jaars maken vandaag een examen
Ik ben een 6de jaar
Ik maak vandaag een examen
Ne mens zou bijna medelijden krijgen

10. Alle mensen moeten eten
Mélike is een mens
Mélike moet eten
Yup. Het besef is een goed begin.

11. Politiekers zijn saai
Bart De Wever is een politieker
Bart De Wever is saai
Da’s eentje die alvast niet gecharmeerd is door hem

12. Alle bomen hebben takken
Een eik is een boom
Een eik heeft takken
Al een geluk dat dat niet opgaat voor een eikel

13. Alle mensen hebben ogen
Ik ben een mens
Ik heb ogen
Best, want om dat geschrift te ontcijferen…

14. Mensen hebben water nodig
Milan is een mens
Milan heeft water nodig
Voedsel, het blijft een thema

15. Alle leerlingen maken een examen
Sam is een leerling
Sam maakt een examen
Arme Sam…

16. Alle meisjes zijn mooi
Cansu is een meisje
Cansu is mooi
Geen idee wie Cansu is, maar we weten naar wie zijn hart uitgaat…

17. Alle vissen kunnen zwemmen
Een zalm is een vis
(Dus) een zalm kan zwemmen
Ik hou wel van de ‘dus’

18. Alle kazen stinken
Brie is een kaas
Brie stinkt
Nog maar best dat er niemand in de klas zit die Brie heet…

19. Alle bomen zijn mooi
Een eik is een boom
Een eik is mooi
Geen idee wat er is met die eiken?

20. Alle honden zijn dieren
Milo is een hond
Milo is een dier
Het wordt hier bijzonder bestiaal…

21. Alle honden zijn lui
Suzy is een hond
Suzy is lui
Honden zijn dus mooie, luie dieren, meer bepaald zoogdieren. Allez dan.

22. Alle smurfen zijn blauw
Grote Smurf is een smurf
Grote Smurf is blauw
Maar wat is dat met die smurfen??? Er is toch geen smurfenfilm of zo?

23. Alle meisjes zijn mooi
Sarah is een meisje
Sarah is mooi
Geen minderwaardigheidscomplex, zou ik zeggen.

Syllogismen 2019

Net zoals vorige jaren heb ik ook in de afgelopen examenperiode in mijn zesdes de vraag gesteld naar een geldig syllogisme. De antwoorden zijn altijd interessant, gewoon om er de denkfouten uit te halen, en dus als remediëring. En eigenlijk zijn ze vaak ook gewoon grappig :-p

Ik geef u even het origineel van Aristoteles mee, om te vergelijken:
Alle mensen zijn sterfelijk.
Socrates is een mens.
Socrates is sterfelijk.

  1. Alle kinderen zijn bang van Pennywise.
    Georgie is een kind.
    Georgie is bang van Pennywise.
    Ze zaten nochtans niet in mijn lokaal, waar om een of andere duistere reden een afbeelding van Pennywise hangt.
  2. Alle mensen drinken water
    Saurelle is een mens
    Saurelle drinkt water
  3. Alle katachtigen hebben enge ogen
    Mijn kat is een katachtige (duh)
    Ze heeft dus enge ogen (NB en al zeker in het donker)
    Grappig dat ze er zelf al commentaar bij geeft
  4. Alle planten hebben water nodig
    Aloë Vera is een plant
    Aloë Vera heeft water nodig
    Euh, niet meteen de plant waar ik zelf spontaan op zou komen.
  5. Alle vogels zijn dieren
    Een duif is een vogel
    Een duif is een dier
    Roekoe
  6. Alle honden drinken water
    Boris is een hond
    Boris drinkt water
    Tiens, dieren en water. Nochtans niet in de les gezegd.
  7. Alle farao’s zijn dood
    Ramses II was een farao
    Ramses II is dood
    Oddly specific.
  8. Alle honden kunnen blaffen
    Jack is een hond
    Jack kan blaffen
    Woef.
  9. Alle stylo’s bevatten inkt
    Mijn bic is een stylo
    Mijn bic bevat inkt
    Een kwestie van kijken tijdens het examen wat er voorhand is, zeker?
  10. Alle ezels zijn dom
    Tom is een ezel
    Tom is dom.
    Blij dat er geen Tom in de klas zit, eigenlijk. Of zou die zelf een ezel hebben die Tom heet?
  11. Alle mensen hebben een brein
    Mevrouw Rombaut is een mens
    Mevrouw Rombaut heeft dus een brein
    LOL ik lag strijk met die ‘dus’. Moet ik dit nu als compliment opvatten, of net niet?

Fijne, fijne dag

Vandaag heb ik er echt gewoon carpe diem van gemaakt. Als in: doen wat je moet doen, maar op de leukst mogelijke manier.

Er was om te beginnen de twee uur les in het zesde. Momenteel zijn we bezig met Antieke Filosofie, en dus trokken we naar de buitenklas. Soms heb ik mijn bord nodig voor de meest bizarre tekeningetjes en grafieken, maar niet vandaag. Vandaag had ik de zon nodig, gewoon om Plato’s allegorie van de grot te kunnen uitleggen.

En na de pauze liepen we het park in. Da’s dus echt zalig aan onze school: we liggen naast een groot veld en een fijn bos. Daar kon ik me volledig aan de categorieën en substanties, oorzaken, δυναμις en ενεργεια van Aristoteles gooien, compleet met zijn peripatetische methode.

Toen was er nog een uur toezicht bij blijkbaar een van de zwaarste klassen van de school, maar gelukkig heb ik mijn reputatie mee en waren ze lammetjes. Tegen één uur kon ik me met een bord eten naar de muziekrepetitie reppen, waar ik na een kwartier alweer wegliep voor een klastitularisonderonsje met de directie. Ik heb ondertussen dan maar mijn bord leeggegeten ^^ Toen volgde nog een les met de tweedes – altijd een uitdaging, maar altijd fijn – gevolgd door nog een stukje repetitie, en daarna repte ik me naar huis, waar op het moment dat ik binnenkwam, de koffiemachine aansloeg. Ik had tegen half vijf namelijk afgesproken met Jesse, en die was ietsje te vroeg. Hij was al koffie aan het zetten en zijn taartjes uit aan het halen. De vorige keer was ons koffiemomentje gewoon veel en veel te kort geweest, en dus kwam hij nu een uur of twee kletsen. En dat is precies wat we gedaan hebben, relaxed, gezellig, met een stukje taart en een paar koffies, en veel blabla.

Dit zijn zo van die volle, maar op een of andere manier toch relaxte dagen.
Carpe diem, Horatius had wel een punt, ja.

Syllogismen

Net zoals vorige jaren heb ik ook in de afgelopen examenperiode in mijn zesdes de vraag gesteld naar een geldig syllogisme. De antwoorden zijn altijd interessant, gewoon om er de denkfouten uit te halen, en dus als remediëring. En eigenlijk zijn ze vaak ook gewoon grappig :-p

Ik geef u even het origineel van Aristoteles mee, om te vergelijken:
Alle mensen zijn sterfelijk.
Socrates is een mens.
Socrates is sterfelijk.

  1. Alle smurfen zijn blauw
    Smurfin is een smurf
    Smurfin is blauw
  2. Alle kippen leggen eieren
    Maria is een kip
    Maria legt eieren.
    Tok.
  3. Alle smurfen zijn blauw
    Smurfin is een smurf
    Smurfin is blauw
    Huh? Blijkbaar hadden die dat op voorhand besproken, of wa?
  4. Gaston = een kat
    een kat -> eet
    ——————-
    Gaston eet
    Kan ik niet helemaal goed rekenen, want Maior en Minor zijn omgedraaid.
  5. Alle mensen ademen
    Bengisu is een mens
    Bengisu ademt
    Nog een geluk!
  6. Mensen zijn sterfelijk
    Ik ben een mens
    Ik ben sterfelijk
    Nogal dicht bij het origineel, maar alla, het is verschillend…
  7. Elke mens heeft voedsel nodig
    Ik ben een mens
    Ik heb dus voedsel nodig
    Het mens-zijn is duidelijk een thema.
  8. Alle Belgen hebben leerplicht tot 18 jaar
    Isaac is een 17-jarige Belg
    Isaac is leerplichtig
    Hmm. Een moeilijke. Het is niet echt een duidelijk gedefinieerde maior, maar bon, de logica is onweerlegbaar die van een syllogisme.
  9. Alle vissen kunnen zwemmen
    Blub de goudvis is een vis
    Blub de goudvis kan zwemmen
    Blub??
  10. Alle parallellogrammen hebben 2 paar evenwijdige zijden
    Een rechthoek is een parallellogram
    Dus: een rechthoek heeft 2 paar evenwijdige zijden
    Yup, we zijn in de Latijn-Wiskunde aanbeland.
  11. Alle mensen gaan ooit sterven
    Ik ben een mens
    Ik ga ooit sterven
    Sombere noot om mee af te sluiten dus.

Voor het eerst waren er ook leerlingen die geen flauw benul hadden van wat een syllogisme is. Tsja…