80

Lieve Jeroom

vandaag zou je tachtig geworden zijn. Man, wat zouden we daar een feest van gemaakt hebben zeg! Met lekker eten, en veel rondspringende kleinkinderen, en jij die zichtbaar zou genieten van de aandacht.

Ik wou dat ik je nog één keer kon spreken. Dan zou ik bij jou in de keuken komen zitten, jij in je favoriete stoel, ik op de zetel ernaast. Ik zou je vertellen, in de eerste plaats, over je kleinkinderen. Hoe groot Wolf intussen al geworden is, en dat hij de eerste pubertrekjes begint te vertonen. Hoe hij in het weekend al wat langer slaapt, en een heerlijk sarcastisch gevoel voor humor aan het ontwikkelen is. Jij zou monkelen, en zeggen dat hij dat van geen vreemden heeft. En ik zou stoefen met zijn gitaar: hij speelt graag en veel, en doet het ook bijzonder goed.

Ik zou je vertellen over Kobe: dat hij het zo goed doet op school, maar dat zijn schrijven nog wel wat werk kan gebruiken, en jij zou vermanend opmerken dat ik hem daarin moet trainen, en dat zijn vader ook van die hanepoten had. Maar ik zou je ook vertellen wat een ongelofelijke fantasie die jongen heeft, en hoe smeuïg hij kan vertellen, en wat een enorme energie hij kan uitstralen. En dat hij toch wel een paar vijzen mist bij momenten, en opnieuw zou je monkelend opmerken dat ook hij duidelijk mijn zoon is.

Ik zou je uiteraard ook vertellen over Merel: hoe zalig het is om in haar lange blonde haar te kroezen, en wat een eeuwig vrolijk kind dat toch is, dat altijd aan het zingen en dansen is, met die grote blauwe kijkers van haar. Ze zouden je onmiddellijk doen denken aan die van je vrouw, want die ogen, die heeft ze duidelijk van Nelly geërfd.

Je zou me aankijken met een zachte blik, en mijn hand nemen, en me vertellen wat voor fantastische kinderen ik toch heb, en dat ik me mag gelukkig prijzen met hen. Ik weet dat, Jeroom, geloof me, ik weet dat.

Maar dan zou er iets bezorgds over je komen: je zou me vragen hoe het met Bart is. Hoe het écht met hem is, en je zou me vragen om toch echt goed zorg te dragen voor hem. Want je weet maar al te goed hoe hard je oudste zoon op jou lijkt: even koppig, even volhardend, en even hard werkend als jij altijd deed. Hij klopt teveel uren, die man van mij, hij gaat er soms té hard voor, en dat eist bij momenten zijn tol. Maar, zou ik je zeggen, ik kan hem toch niet verbieden om te doen wat hij zo ongelofelijk graag doet? En jij zou zwijgen, en dan begrijpend knikken, maar toch zachtjes je hoofd schudden.

En dan zouden we samen even tot het eind van de tuin lopen, tot bij de kippen, terwijl je me weer een of andere maffe anekdote vertelt en me aan het lachen brengt.

Ik mis je, Jeroom. Ik had je zo graag tachtig zien worden vandaag.

 

Lieve kus van je kleinkinderen en je schone dochter, zoals je me altijd noemde.

 

Vaarwel, Jeroom

Ik herinner me nog hoe zenuwachtig ik was, Jeroom, toen ik jou voor het eerst ontmoette. Het was Barts proclamatie, en we gingen daarna eten in de Auberge du Pêcheur om het te vieren. Ik was amper eenentwintig, en hoe graag ik Bart ook zag, de eerste ontmoeting met mijn toekomstige schoonvader boezemde me angst in, ik geef het toe. Maar jij stelde me snel op mijn gemak, met die twinkelende ogen van je, terwijl je vrouw me de oren van het hoofd tetterde.

Je was zwijgzaam, toch in woorden. Je ogen vertelden me zoveel meer. We kregen al gauw een speciale band, jij en ik. Je had nooit dochters gehad, maar je zag me al snel als eentje, en behandelde me ook zo. Je gaf me goede raad, vaderlijk advies, wijze woorden, maar plaagde me ook dolgraag.

Ach, zoals je me op de boerderij achter een lunkijzer hebt doen zoeken! Nonkel Staf schaterde het uit, toen ik het hem kwam vragen, en jij lachte niet minder smakelijk, en sloeg me hartelijk op mijn schouder. En manipuleerde me nadien goedlachs tot het schilderen van een dikke ’15’ op nonkels brievenbus, of tot het bloedrood verven van de waterpomp. Je liet me met de tractor naar de weide rijden waar de koeien water nodig hadden, en je toonde wat ik precies moest doen.

Maar evengoed legde je me vol vuur uit wat nu precies de kwaliteiten van lycra waren, en glunderde als ik iets breide met de wol die je me gegeven had. En ik, ik had er een tweede vader bij. En samen hadden we soms genoeg aan een blik naar elkaar om Nelly op haar paard te zetten, en we genoten van zoveel ondeugendheid.

Toen de kinderen kwamen, glunderde je zo mogelijk nog meer. Je speelde met hen, leerde hen spelletjes, zong liedjes voor hen, en zette je huis vol foto’s. En zij, zij stormden door de voordeur naar binnen, op zoek naar hun bompa, en vlogen onmiddellijk in je armen.

“Van a ien, a twie, a dreie
a loederie loederie leie,
a loederie loederei flink flink flink
en dertien stoan der bij”

En toen sloeg het noodlot toe. Je vocht, met een moed en een verbetenheid die jou eigen waren, maar het mocht niet baten. De kanker bleek te sterk. Je wilde het nooit toegeven, je antwoordde altijd ‘Goed’ als we vroegen hoe het ging, maar eigenlijk wisten we allemaal dat het niet zo goed ging. En, uiteindelijk, dat het ook nooit goed meer ging komen.

Je hield contact met de wereld via je iPad, en begon me ook te volgen op twitter, waar je gretig commentaar leverde. Datzelfde gold voor mijn blogposts: je las ze met een onvoorstelbare aandacht, je gaf er commentaar op, en blijkbaar genoot je er enorm van. En ik, ik schreef eigenlijk voor jou. Bij elke nieuwe foto van Mereltje, of elk relaas van onze avonturen zat ik te wachten op wat je ging antwoorden. Of als we de zondag dan bij jou kwamen, wat je ervan ging zeggen. Ik maakte fotoboeken en kalenders voor je, kaderde foto’s in, en je was me er dankbaar voor.

Maar ik zag je ook achteruitgaan, en het was telkens een steek door mijn hart. Jij die moedig volhield, en dat lichaam van je dat niet mee wilde.

We zijn afscheid van je komen nemen, de kinderen en ik. Je hebt Kobe nog geknuffeld, je hebt Wolf geprezen om zijn mooie rapport, en Merel is nog op je schoot gekropen. En jij, jij hebt me bedankt omdat ik er ben voor Bart, en wat ik voor hem heb gedaan. Ik kon je geen antwoord geven, Jeroom. Mijn hart brak, en mijn stem wilde niet mee. Ik heb toen enkel je handen gegrepen, en moest me inhouden om ze niet plat te nijpen.

Ik ga je missen, Jeroom. Zo hard. Je was niet alleen mijn schoonvader, je was ook mijn maatje. Bart trekt zo hard op jou, zie je.

Ik zal je niet herinneren zoals ik je de laatste keer gezien heb. Of ook niet hoe de kist daar vandaag stond. In mijn hart ben je de vitale Jeroom met pretlichtjes in zijn ogen, en een glimlach om zijn mond. Zoals je ook echt was, en zoals je altijd voor mij zal blijven.

Vaarwel, Jeroom, waar je ook bent.