Lectuur: “Elantris” van Brandon Sanderson

Dit is alweer een stevig boek van bijna 700 bladzijden, eentje waarvan ik het doodjammer vind dat er maar één van is, maar waarvan ik de subtitel “Elantris 1” zeer hoopgevend vind.

Ja, Brandon Sanderson is een van mijn favoriete fantasy auteurs, je moet zijn naam hier maar even in de zoekbalk ingeven. Ook met Elantris is hij erin geslaagd een volledig nieuwe wereld te scheppen met eigen accenten, een eigen magie, een eigen geschiedenis. Blijkbaar was de stad Elantris ooit een prachtige, onvergelijkbare stad, draaiend op magie en met een speciaal soort magiërs: gewone mensen werden plots wakker met extra krachten en konden dan in Elantris gaan wonen. Tot het plots fout ging en de hele stad verwerd tot een soort zombieland, met de Elantrianen die niet konden sterven maar elk pijntje – stoot maar eens je teen – bleven voelen tot ze uiteindelijk gek werden van pijn en angst.

En dan krijg je binnen dat kader natuurlijk opnieuw een knap verhaal, een goeie plot, politieke intriges, een sterke vrouwenfiguur, de nefaste invloed van religie… Het zijn intussen wel vertrouwde ingrediënten, dat wel, maar telkens weer op een nieuwe manier gebracht. Ik ben eigenlijk vooral pokkejaloers op die mens zijn fantasie en zijn vertelkracht, en ik kijk reikhalzend uit naar deel twee.

Lectuur: “Rhythm of War” (The Stormlight Archive #4) van Brandon Sanderson

Deel 3 was al geleden van in januari, en ondertussen heb ik tal van andere boeken gelezen, waaronder nog een reeksje fantasy van Joe Abercrombie.

Maar deze bleven wel degelijk in mijn hoofd spoken en dus ging ik nog eens voor een klepper van meer dan 1200 bladzijden. Nee, zelfs ik begin niet lichtzinnig aan een dergelijk boek.

Was het het waard? Oh ja. Net zoals de vorige drie delen krijgt ook deze vlotjes 5 sterren van mij, en ook al is het zo’n klepper, dan nog is het telkens weer jammer wanneer hij uit is, en smaakt het naar meer.

We zitten opnieuw bij dezelfde hoofdpersonages, maar er komt een aantal nieuwe personages bij, enfin, toch als hoofdpersonages met een eigen point of view. De hele oorlog wordt daardoor opnieuw een pak genuanceerder, er is geen wit of zwart en elke partij is overtuigd van zijn eigen gelijk.

Wat ik vooral ook mooi vind, is dat een van de hoofdpersonages, een van de meest overtuigde strijders, Kaladin Stormblessed, stevig gebukt gaat onder PTSD, ofte een trauma dat hem verhindert zijn heldenrol op te nemen. Hij moet een andere manier zien te vinden om mee te draaien, een vredelievende rol op zich nemen, en hij mag alle twijfels laten zien, hij mag blokkeren.

Ja, ook in dit boek toont Sanderson zich een meester. Qua plot zitten er eigenlijk nergens dei ex machina tussen, het lijkt allemaal plausibel en zit ongelofelijk mooi in elkaar. En toch blijft het bij momenten gigantisch spannend…

Ik blijf enorme fan, jawel.

Lectuur: “Oathbringer” (The Stormlight Archive #3) van Brandon Sanderson

Ik blijf nog even bij de lectuur: ik zit wat achter qua besprekingen en aangezien ik nog in quarantaine zit, is er hier niet zo veel te melden…

Na nummer 2 is ook nummer 3 uit deze reeks een stevige klepper van maar liefst 1280 bladzijden, maar eigenlijk kan je er ook niet echt in schrappen, denk ik. Soms lijken bepaalde passages overbodig of niks met het verhaal te maken te hebben, maar later wordt daar dan toch weer naar verwezen of zat er een detail in dat toch belangrijk wordt.

Over de plot kan ik eigenlijk weinig zeggen: Sanderson heeft een heel eigen wereld, een heel eigen universum gecreëerd, zodat alles wat ik erover zou zeggen, compleet bizar zou lijken voor wie de eerste boeken niet heeft gelezen.

We krijgen – gelukkig – nog steeds dezelfde drie hoofdpersonages, maar een aantal nevenpersonages treedt steeds meer op de voorgrond, ook al leken ze in de eerste boeken insignificant. En ja, zoals vanouds zijn er ook enkele gesneuveld, zo hoort dat, en bij sommige vind je dat jammer, bij andere is het eerder van “Oef!”. Alleen zit er niet bij elk personage evenveel evolutie in. Waar Shallan en vooral Dalinar veel meer ‘vlees’ aan het personage krijgen, en je bij Dalinar meer en meer inzicht in zijn verleden en zijn karakter krijgt door onder andere verhalen uit zijn verleden, is Kaladin eerder statisch. Jammer, want hij is sowieso getormenteerd – ook dat hoort zo – en eigenlijk een van de meer intrigerende personages. Tsja.

De plot zelf neemt intussen epische vormen aan: er zitten een paar stevige WTF?’s tussen, de goden blijken geen goden te zijn, of net wel, naast de fysieke wereld is er intussen ook een deel in de schaduwwereld, en de mensen moeten een groot deel van hun gebied afstaan aan de parshmen.

Sanderson is, zoals in zijn andere reeksen, een meester in het opbouwen van vreemde werelden. Ja, als je die ten gronde zou analyseren, ben ik er zeker van dat je een aantal inconsistenties en misschien zelfs gaten zou vinden. Mij zijn ze in elk geval niet opgevallen, en ik ga voluit voor het leesplezier. En is er ergens iets dat niet helemaal klopt, dan veeg ik dat met de glimlach onder de mat. Want ik ga uren – letterlijk, uuuuren – weg van deze wereld richting Roshar niet laten vergallen door details. Ik geniet.

Lectuur: “Words of Radiance” (The Stormlight Archive #2) van Brandon Sanderson

Wat een rollercoaster zeg! Dit boek krijgt op Goodreads maar liefst een score van 4.73 op 5, en ik snap dat best. Had het eerste deel nog te lijden onder het situeren van de wereld, het ‘klaarzetten’ van de personages, dan hoeft Sanderson daar nu alvast geen tijd meer in te steken.

Ja, hij gaat nog regelmatig flashbacks gebruiken om meer duidelijkheid te scheppen over de achtergrond van zijn personages – met schokkende onthullingen bij momenten – en er zijn ook nog beschrijvende passages, vooral waar het om politiek gaat, maar in dit boek zit veel meer actie. Veel meer verontrusting, ook.

Dat de drie hoofdpersonages beetje bij beetje samenkomen, dat was uiteraard te verwachten – en de bedoeling, vermoed ik. Alleen is het mooi hoe Sanderson het aanpakt, niet volgens de geijkte wegen, maar toch telkens met een twist.

Over de plot zelf ga ik niks vertellen: dat lukt niet zonder er spoilers van te maken, is het niet voor dit boek zelf, dan is het voor boek één. Maar het draait nog steeds om Kaladin Stormblessed, de soldaat die opgeklommen is, Shallan Davar, de intussen iets minder naïeve edeldame, en Dalinar Kholin, nog steeds getormenteerde nonkel van de koning en de eigenlijke machthebber. Sommige nevenpersonages zijn verdwenen – net zoals George Martin draait Sanderson zijn hand er niet voor om om personages te laten sterven – maar er zijn dan weer andere bijgekomen.

Er zat een aantal razendspannende scènes in, sommige stukken lees je dan ook gewoon in een rotvaart door. En ja, je leeft mee met de personages, want ook al zullen de echte hoofdpersonages misschien niet meteen sterven, ze zullen sowieso niet gespaard blijven.

1200 + pagina’s? Jawel, laat maar komen.

Lectuur: “The Way of Kings” (The Stormlight Archive #1) van Brandon Sanderson

Eerst had ik “A beautiful boy” van Vikram Seth ter hand genomen, maar dat bleek 1500 bladzijden te zijn, en dat zag ik even niet zitten. Ik had meer zin in stevige fantasy, en ik was eigenlijk al behoorlijk fan van Brandon Sanderson na de zeven boeken van de Mistborn Trilogy.  Op Goodreads zag ik dat zijn Stormlight Archive eigenlijk nog hogere scores kreeg, en dat zag ik dan wel volledig zitten. Alleen zag ik pas, toen ik al aan het lezen was, dat de boeken ook elk een duizendtal pagina’s zijn, met voorlopig vier boeken van een geplande reeks van tien. Tsja, dan was ik misschien beter toch bij Seth gebleven?

Toch was het met ietwat gemengde gevoelens dat ik de eerste 600 pagina’s las – toen ik dat opmerkte, zei Bart: “Hoort gij nu uzelf dat zeggen?” – aangezien ze vooral het schetsen van een zeer uitgebreide wereld zijn. Ja, het boek begint met een gigantische actiescène die al meteen de toon zet over de soort magie en gevechten en zo, maar toch… Daarna worden vooral de drie hoofdpersonages om beurt geschetst: Kaladin Stormblessed, een gedesillusioneerde soldaat die ongegrond tot slaaf is gemaakt; Shallan Davar, een jong naïef meisje van adel dat noodgedwongen op eigen benen moet proberen staan als geleerde, en Dalinar Kholin, een generaal en vechtmachine, en helaas ook de oom van de huidige koning.

Sanderson schetst de samenleving dus vanop drie niveau’s: de lage, onbeduidende stand, de middelhoge adel, en de absolute top van het koninkrijk. Hij begint in medias res maar keert heel regelmatig terug via flashbacks naar het verleden om meer duidelijkheid te geven over bepaalde politieke situaties en persoonlijke trauma’s van zijn personages. Sommigen vinden dit een manier om aan info dump te doen, maar flashbacks zijn al sinds Homeros daar de ideale manier voor: je hebt tegelijkertijd én meer info, én je kan in de andere hoofdstukken de plot vooruit doen gaan.

Je ziet al op voorhand dat de drie hoofdpersonages uiteindelijk met elkaar in verband zullen komen te staan, ook al liggen ze in het begin mijlenver uit elkaar. Maar de opbouw van de wereld verloopt soms wat traag, en vooral de hoofdstukken rond Shallan durven zelfs al eens aan de saaie kant te zijn. Aan de andere kant: alle info daar is noodzakelijk voor het verdere verloop van het verhaal, dat weet je als lezer ook wel.

Na zo’n bladzijde of 600 komt er echt vaart in het verhaal: de wereld staat er en de plot mag zich eindelijk ontwikkelen. En dan is Sanderson weer op zijn best: politieke intriges, magische mogelijkheden die zich ontvouwen en waar de personages zich zelf niet eens bewust van waren, gelaagde karakters… Al zit er niet bepaald veel evolutie in het karakter van Kaladin, nochtans een van de meer intrigerende personages. Hij valt van de ene levenssituatie in de andere maar blijft dezelfde wantrouwige, grimmige, gedesillusioneerde jongeman. Tsja. Niet alles kan even top zijn.

Maar dit boek krijgt toch ook vlotjes 5 sterren van mij: een mooi uitgewerkte wereld, onversneden amusement, compleet escapisme en heel erg meeslepend. Vintage Sanderson, zou ik zeggen, en daar kan er niet voldoende van zijn. Op naar de volgende 1000 bladzijden!

Lectuur: “Secret History (Mistborn series)” van Brandon Sanderson

Ik had eerder al met ongelofelijk veel goesting de eerste en de tweede trilogie van de Mistborn reeks van Brandon Sanderson gelezen. Nu is er nog een zevende boek, een beetje een stand alone, soms ook wel de Mistborn 3.5 genoemd, omdat het zich ongeveer na de eerste trilogie afspeelt.

Toch lees je het het best na de twee trilogieën omdat het vooral heel veel verduidelijking geeft qua wereld en de kleine gaten in je kennis daarvan opvult, maar daardoor ook wel een pak spoilers geeft. Je kijkt als het ware achter de schermen van de eerste trilogie, ziet vanuit een dood? Schimmig? Spokend? In de tussenwereld zwevend? personage de gebeurtenissen, en een en ander wordt een pak duidelijker.

Alleen… ik vind dat er lang zoveel vaart niet in zit als in de “echte” verhalen. Ja, het is bij momenten wel spannend, maar ik vond dat er hier en daar ook echt langdradige stukken in zaten. Allez ja, niet langdradig naar Victoriaans model, maar toch een pak trager dan wat ik intussen van Sanderson gewoon was.

Ik vond het een fijn boek en ben blij dat ik het gelezen heb, maar echt wild was ik er niet van, toch niet zoals van beide trilogieën. Ofwel had ik de lat net iets te hoog gelegd in deze Mistborn. Dat kan ook, natuurlijk.

Lectuur: de tweede Mistborn trilogie van Brandon Sanderson

Concreet gaat het om “The Alloy of Law”, “Shadows of Self” en “The Bands of Mourning”, en blijkbaar zou er nog een vierde en laatste boek moeten uitkomen, maar dat is al eventjes beloofd en is er nog niet.

Was ik al laaiend enthousiast over de eerste trilogie, dan vond ik deze gewoon nog beter. Het probleem is dat in de eerste boeken de hele wereld nog moet uitgelegd worden, met allomantie, feruchemie en hemalurgie op kop. Deze trilogie gaat ervan uit dat je de eerste drie boeken hebt gelezen en dat bovenstaande termen geen uitleg meer behoeven. Ze spelen zich een aantal honderd jaar later af, en de wereld is geëvolueerd van cloak and dagger naar Steampunk: een sfeertje van cowboys, vuurwapens, technologische vooruitgang zoals de opkomst van auto’s en stoommachines, terwijl er evengoed nog parasols en hoge hoeden gebruikt worden. En uiteraard zit de stevige scheut fantasy er perfect in verwerkt. Dat is het mooie eraan: net zoals bij de eerste drie boeken zit de wereld volmaakt in elkaar, zijn er geen hiaten en heeft alles een enorme vaart. Dat is ook nog een verschil: er is iets minder tijd voor gefilosofeer en getwijfel, ook al zijn ook nu de hoofdpersonages wel degelijk van vlees en bloed met hun tekortkomingen en twijfels.

De plot zelf geeft je de indruk van verzeild te zijn in een Indiana Jones verhaal: het gaat gigantisch vooruit, is enorm meeslepend en je leeft zodanig in dat het moeilijk is om de boeken weg te leggen. En niet alleen zijn er de twee mannelijke hoofdpersonages Wax en Wayne, de vrouwen zijn even sterk vertegenwoordigd met uitgewerkte persoonlijkheden en evolutie.

Ik kan eigenlijk al niet wachten op boek nummer vier waarin de plot zou moeten afgerond worden. Ik heb er trouwens ook al gigantisch van gedroomd: héérlijke avonturen in diezelfde wereld.

Grote fan, jawel. En nu, met wat tussenstops, de rest van Brandon Sandersons oeuvre. Kan niet fout gaan.

Lectuur: Mistborn Trilogy van Brandon Sanderson

Deze had ik eerder moeten leren kennen, om eerlijk te zijn. En als ik eerlijk ben, is ze me ook wel vaak aangeraden, ja. Maar ach, er is zo veel om te lezen, toch?

Deze trilogie vond ik zalig, al was de tweede soms wat traag. De wereld waarin Vin opgroeit als straatkind/wegwerpmeisje/boefje, is ’s nachts altijd gehuld in een dikke, vreemde mist waar mensen bang van zijn. Tenminste, de gewone werkmensen die niet veel beter zijn dan slaven. De adel is ook niet zo gek op die mist, maar de angst is een pak kleiner. Overdag valt er geregeld as uit de lucht, als gevolg van een aantal actieve vulkanen.
En dan zijn er nog de Mistings en de Mistborn, zij die over speciale gaven beschikken door bepaalde metalen in te slikken en ze te ‘verbranden’. Over dit alles regeert de Lord Ruler met ijzeren hand.

Maar Vin komt terecht in een compleet andere groep die de tirannie wil omverwerpen, en beetje bij beetje leert ze hen én zichzelf te vertrouwen…

Het eerste boek, The Final Empire, maakt je wegwijs in deze bijzonder knap in elkaar gestoken wereld, waarin alles eigenlijk gewoon klopt en je geen gaten kan vinden. Het verhaal wordt vakkundig en soms razend spannend opgebouwd en je leeft helemaal mee met het hoofdpersonage.

Boek twee, The Well of Ascension, vond ik iets minder omdat de climax op het einde van het vorige boek moeilijk kon geëvenaard worden, én omdat de twee hoofdpersonages – Vin heeft er intussen een lief bij – voortdurend aan zichzelf en hun beslissingen twijfelen. Er is veel meer gefilosofeer, de spanning is wat weg, maar de personages blijven heerlijk. En de achtergrondspanning wordt wel opgedreven maar komt in dit boek niet tot een oplossing. Een beetje een tussenboek, als het ware.

Boek drie, The Hero of Ages, is dan wel weer bij momenten zeer spannend, maar soms voelt het wat alsof de schrijver niet goed wist welk einde hij zijn saga moest geven en er af en toe dan maar een deus ex machina bij haalde. Aan de andere kant krijg je nu wel het gevoel dat zelfs de kleinste details uit boek 1 eindelijk op hun plaats vallen: qua wereld is het quasi uniek hoe consistent alles is. In elk geval las dit boek dan weer als een sneltrein…

Ik vind ze een dikke, dikke aanrader: toegankelijke fantasy, vrij vlot geschreven en vooral geen speld tussen te krijgen.

Er zouden nog drie boeken zijn, maar in een andere periode maar wel dezelfde wereld. Ik ga eerst iets anders lezen en dan deze opnieuw opnemen, kwestie van de anticipatie wat op te drijven.