Lectuur: “Atonement” van Ian McEwan

Terug naar de klassiekerslijst van de BBC met deze Atonement.

Vol goeie moed begon ik aan het boek, maar meteen was ik eigenlijk wat teleurgesteld: is dit het? Het verhaal van een meisje van dertien dat vastloopt in haar fantasie, op het moment tussen kind en puber? Herkenbaar, dat wel, maar ik had eigenlijk geen behoefte aan de kinderlijke fantasie, terwijl je er meermaals aan herinnerd wordt dat ze een fout zal begaan, een misstap zal maken die niet alleen haar eigen leven, maar ook dat van een ander bijzonder grondig zal beïnvloeden. Het feit dat de auteur behoefte voelt om dat onheil aan te kondigen, om zo zijn lezer aan te sporen verder te lezen, is voor mij veelzeggend. En het is niet alsof het feit op zich niet voorspelbaar is. Hmm. Een beetje in de stijl van Jane Austen, maar dan veel minder briljant.

Deel twee krijgt dan het gezichtspunt van het slachtoffer van voorgaande fout, terwijl hij zich in het leger bevindt op het moment dat dat terugtrekt naar de Franse kust in volle WO II. Uiteraard loopt hij in de oorlog de nodige trauma’s op, maar ook de fout uit deel I heeft hem beschadigd achtergelaten.

In deel III kom je dan opnieuw in de leefwereld van Briony, het meisje uit deel I, maar dan wanneer ze een pak ouder is en een opleiding tot verpleegster volgt, deels uit schuldgevoel voor haar gemaakte fout. Ze probeert contact te zoeken met haar slachtoffer, maar vergeving zit er niet echt in.

Deel IV volgt dan dezelfde dame, maar wanneer ze al een eind in de 70 is en terugkijkt op haar leven als succesvolle schrijfster, een ambitie van het jonge meisje. Dan pas merk je dat zij eigenlijk zelf de voorgaande delen heeft geschreven, wordt een en ander ook duidelijker, en vooral de beweegredenen en motieven voor bepaalde acties komen aan het licht. Ook de stijl is anders per deel, het wordt moderner qua structuur, maar het is niet alsof een traditionele stijl me tegen de borst stuit, verre van.

Nope, het boek kon me niet echt bekoren. Niet slecht, uiteraard niet, of het zou geen klassieker zijn, maar ik vond het geen topliteratuur, om eerlijk te zijn. Het taalgebruik is niet bovengemiddeld en de psychologie, wel, goh…

3/5, wat mij betreft. Maar da’s volledig persoonlijk, natuurlijk.