Rouwbrief
Afscheid
Ma’tje
ik weet dat het plots allemaal een pak sneller gegaan is dan iemand ook maar verwacht had, en dat je nog een pak dingen had willen doen. Ik weet ook dat je niet in een ziekenhuis wou sterven, ma, maar we konden niet anders: je hebt ons, zoals zo vaak, op snelheid gepakt, en thuis konden we niet voor je zorgen.
Maar je bent gestorven zoals je geleefd hebt: pragmatisch en zonder gedoe. Twee weken geleden was je nog op Nands feest, die zaterdag genoot je nog volop van een avond met je broers, en vorige dinsdag ging je nog iets drinken met je vroegere Spaanse les. Donderdag zaten we nog allemaal samen voor een bespreking, en ook daar toonde je je van je praktische kant. Maar vrijdag, toen ging het plots niet meer. Je had al dagen niet gegeten, en kon nauwelijks nog op je benen staan. En dus voerde Jeroen je zaterdag naar het ziekenhuis, en eigenlijk sputterde je niet eens echt tegen. Het ging zo snel, ma. Wolfs feest heb je niet gehaald, maar ’s avonds kwamen we wel allemaal nog even langs. Je glimlachte naar de kinderen, knuffelde hen, wenste Wolf proficiat. En maandag… We bleven om beurten bij jou, ma, we wilden je niet alleen laten, en jij vond dat onzin. Maar ’s avonds viel je in een diepe slaap, en daaruit ben je niet meer wakker geworden.
Roeland had je hand vast, toen je dinsdag gewoon ophield met ademen. Zonder gedoe.
Je hebt er geen gedacht van hoe hard ik je ga missen, ma. Gisteren wou ik eigenlijk al in een reflex de telefoon nemen om je te vertellen hoe mijn dag was geweest. Ik denk, ma’tje, dat ik nog vaak in gedachten zal bellen naar jou, en ik zal je dan ook horen antwoorden. En nee, ik zal niet bellen tijdens Thuis, beloofd.
Dag ma. Tot morgen, ik bel nog wel. Saluuu.
Ma
Het gaat niet goed. Het gaat echt niet goed.
In die mate zelfs dat Jeroen er vannacht zal blijven slapen, en dat we er morgenvroeg allemaal om acht uur zullen zijn om met de palliatieve arts te praten.
Maatje toch…
366 – 30 maart 2016 – mijn fantastische mama
Ma
Soms zijn er zo van die momenten dat je gewoon wil genieten, en dat je ook wil verwennen.
Toen ik ons ma voorstelde om vandaag hier wafels te komen eten, en meteen ook gewoon te blijven slapen, zag ze dat wel zitten, ja. Zo moest ze niet opnieuw naar huis rijden, maar konden we de hele avond lekker kletsen over vanalles en nog wat, dat was eigenlijk al weer te lang geleden.
De kinderen vonden het heerlijk: oma niet alleen voor wafels, maar ook om hen in te stoppen, en dan ’s morgens samen aan het ontbijt te zitten.
De wafels zelf waren niet ideaal: ik volgde het basisrecept van de boerinnenbond, en dat waren halve suikerwafels, en niet de lichte standaardwafels. Soit, het zij zo. Ons ma moet nog maar eens terugkomen, zeker?
In elk geval had ik een bijzonder gemoedelijke, aangename avond. Eentje om te onthouden.
70
Zeventig is ze vandaag geworden, mijn mamaatje. Een paar maanden geleden twijfelde ze zelf nog of ze dat ging halen, maar ze ziet er nog steeds stralend uit, ondanks alles.
Vijf van de zes zware, zware chemokuren zijn intussen achter de rug. Veel mensen vragen me hoe het intussen met haar is, en ik moet telkens antwoorden: “Goh… Raar om zeggen, maar goed, eigenlijk.” De meeste mensen zijn namelijk hondeziek van die chemo, en ook wij gingen afwachten wat de invloed was op haar levenskwaliteit. Niet behandelen was geen optie, want dan had ze haar verjaardag inderdaad niet meer gehaald. Maar al bij al heeft ze er weinig last van. Moe, nog steeds, dat wel. En tintelende handen, en af en toe misselijk, maar verder valt dat precies nog mee.
Ze doet namelijk nog steeds heel het huishouden, rijdt het gras af, snoeit struiken, doet boodschappen… Ja, ze slaapt meer dan vroeger, doet steevast een middagdutje, en haar gigantisch dikke haarbos is stevig uitgedund, maar voor wie haar niet kent, valt het nog steeds niet op. En wanneer ze klaagt over die vermoeidheid, durft ze al eens vergeten dat ze intussen zeventig is, en dus geen springkonijn meer. Tsja…
Vandaag hebben de kinderen en ik bijzonder snel gegeten, en zijn we daarna de auto ingesprongen en snel naar Zomergem gereden. Daar was geen kat thuis, behalve, nu ja, de kat die kwam miauwen. Een telefoontje later wisten we dat ze een halve straat verder op restaurant zat met mijn broer, en zijn we tot daar gelopen, met een kaartje en een pak van zeventig rozen. Ha ja, zeventig word je niet elke dag!
Ze moest lachen, en genoot er duidelijk van ons te zien. We hebben snel iets gedronken, zijn de bloemen in een emmertje gaan zetten, en dan vlug richting muziekschool gereden, waar Wolf een tiental minuten te laat was voor zijn gitaarles. Ach ja…
Ik was blij haar te zien. Want ze beseft het niet altijd, maar we zien haar doodgraag, en ik mag het nog steeds niet gedroomd hebben dat ik haar zal moeten missen. Die dag zal er wellicht vlugger zijn dan ooit gehoopt, maar toch. Dit is voor jou, ma. Want moest het helpen, ik ging trainen en ik liep een marathon voor jou. Al moest ik hem strompelen…
365 – 10 juni 2015 – 70 rozen
Môh, u hier!
Ik zat al een paar dagen verlekkerd naar het mooie weer te kijken. Toen gisteren Merel dan ook afkwam met de boodschap: “Mama, Nathan heeft mijn lievelingsdiadeem in twee gebroken, en nu is hij mijn liefje niet meer!”, was het voor mij hét ideale excuus om met de fiets even tot aan de Hema te rijden. Om een nieuwe diadeem, jawel. Elk excuus is goed :-p Ik kon dan meteen iets kleins eten in de Wok Away of zo.
Enfin, ik rond een uur of een, na een productieve ochtend, dus op de fiets, om via het Gaardenierspad en de gelijknamige brug naar ’t stad te rijden. Toen ik de Zuivelbrug overstak, viel mijn frank dat ons ma ginder met een vriendin in Korenlei Twee had afgesproken, en dat ik evengoed even goeiedag kon gaan zeggen. Ik had voornoemde vriendin al lang niet meer gezien, vandaar. Ik keerde dus letterlijk mijn kerre, en zag toen ons ma prinsheerlijk, maar wel moederziel alleen in de zon op het terras zitten. Môh! Blijkbaar was er een misverstand met de vriendin, en was die dus niet afgekomen. Ons ma was dan maar alleen aan het eten. Ik schoof bij, kon nog net op de valreep ook het dagmenu bestellen, en genoot intens van de onverwachte babbel in de karige lentezon, daar buiten op het terras.
We liepen daarna nog even rond, gingen wel degelijk om de nieuwe diadeem in de Hema (Merel stond letterlijk te springen van contentement toen ze hem kreeg), en toen moest ik alweer naar huis omdat de kinderen gingen thuiskomen. Maar man, wat een onverwacht fijne middag, en wat een heerlijk vakantiegevoel zeg! Dat het maar rap lente wordt, ik zeg het u!
Mamatijd
En voor een keertje bedoelde ik dat niet van de kinderen tegenover mij, maar ik met mijn mama.
Ons ma moest namelijk tegen half vier bij de dokter hier in Gent zijn, en dus spraken we af – ha ja, het is anders toch ook altijd 15 km rijden voor haar – om gezellig samen iets te eten, dan eens te kijken bij M.A.R.T.H.A. of ze iets vond om haar cadeaubon van kerstmis op te gebruiken, en gewoon op ’t gemakske bij te kletsen. Want kletsen, dan doen wij dus nooit he <insert sarcasm>
We spraken om half een af aan Café Rene, maar liepen elkaar al in de parkeergarage tegen ’t lijf, waar we praktisch naast elkaar stonden. Ook handig om al gerief door te geven. En dus liepen we vrolijk al kletsend richting restaurant, waar ons ma een ovenschotel met spek en kool naar binnen speelde, en ik me ontfermde over een pasta met scampi. Grote porties, man! We kregen het geen van beiden op, en een dessert hoefde al zeker niet meer dus.
Enfin, we waaiden nog even binnen bij Think Twice, en bleven daarna vrij lang hangen bij M.A.R.T.H.A., waar ons ma een hele mooie diepgroene ketting kocht, en ik bleef hangen bij een appelblauwzeegroene ring, een felrode ring en een paar felrode oorbellen, tien euro elk. Da’s dus het leuke aan dat winkeltje: je vindt er hele mooie dingen voor weinig geld.
Enfin, we hadden nog net tijd voor een koffie, en togen daarna respectievelijk naar de dokter/huis.
Fijne namiddag gehad, voor herhaling vatbaar.
En dan ga ik nu nog wat verbeteren, want die stapel met toetsen wordt almaar hoger…