Dat ik alweer een tijdje in een koor zing, dat wist u wellicht al. Momenteel zijn we keihard aan het oefenen op de “Grosse Messe in C Minor” van Mozart: een prachtstuk, maar ook wel serieus moeilijk, zeker in het tempo dat wij het zingen. Vaak wordt het nogal sloom uitgevoerd, maar in een sneller tempo sprankelt het een pak meer, en voelt het meer Mozartiaans aan.
Enfin, ik wil u met heel veel plezier uitnodigen om te komen luisteren, en kaarten kan je via mij krijgen: 18 euro (15 euro voor -25 jaar). ’t Zal zeker de moeite zijn!
De Grosse Messe, een onvoltooid meesterwerk
Voor dit najaarsconcert koos Cantabile voor een veeleer bijzonder werk : de Missa in c mineur van Mozart, KV 427. We combineren dit Magnum Opus met het ‘Adagio en Fuga’ KV 546 voor strijkorkest en het intense ‘Maurerische Trauermusic’ KV 477, allebei van dezelfde meester.
Van de ca. 70 religieuze werken die Mozart schreef, is de Missa in c mineur van Mozart, KV 427 zeker één van de meest besproken repertoirestukken, niet enkel vanwege het ‘onvoltooide’ aspect ervan, maar meer nog omwille van de intense Italiaanse invloeden en het bijna dramatisch-emotionele karakter die het werk kenmerken.
Onvoltooide meesterwerken zijn in de muziekgeschiedenis steeds weer een bron geweest van speculatie, romantiek en musicologische studie en ook bij dit werk is het niet anders. Het verhaal lijkt bewezen dat Mozart deze Missa schreef als protest tegen de in Salzburg regerende aartsbisschop Coloredo. Die man hield niet van langdurige en concertante missen en hij pleitte bij zijn hofcomponisten voor een hernieuwde liturgische dienstbaarheid. Hij stuurde onder andere om die redenen Mozart de laan uit, en wilde enkel nog sober werk in zijn hervormde kerkmuziek-beleving toelaten.
Mozart echter zag zijn kans schoon om zijn vroegere meester van het tegendeel te overtuigen en liet zijn vader een concert organiseren ter gelegenheid van zijn huwelijk met Constanze. In brieven tussen zoon en vader werd gesproken van het componeren van een ‘votiefmis’ en van ‘het tonen van de mature Italiaanse stijl aan het conservatieve Salzburg’. Bovendien schreef Mozart naar zijn vader Leopold dat zijn kersverse echtgenote de sopraansolo van het werk zou zingen, tijdens de creatie in de St.-Peterskerk te Salzburg, de thuiskerk van Coloredo, op 26 oktober 1783.
Het resultaat is magistraal en virtuoos : een missa in Italiaans-vurige stijl, trouw aan de opera-invloeden, voor orkest, solistenkwartet en koor. De geboorte van Mozarts eerste zoon, zou de oorzaak geweest kunnen zijn dat het werk nooit afgewerkt is geraakt, en dat op de première nog snel enkele delen werden gekopieerd uit zijn opera ‘Davide Penitente’ KV 469 (nl. het Agnus Dei).
Cantabile brengt het werk in de versie van musicoloog R.D. Levin, met weglating van de later door andere musicologen toegevoegde delen (uit bv. Credo), maar wel met het prachtige ‘Agnus Dei’ uit Davide Penitente en met de herneming van het Kyrie op nieuwe tekst ‘Dona Nobis Pacem’. We kiezen ervoor om de solisten ook in ensemble op te stellen als dubbelkoor-antagonist van het koor. Op die manier blijven we trouw aan de operagedachte van solisten en ensemble, en vergroten we de virtuoze kracht die intrinsiek in dit meesterwerk aanwezig is.
We wensen u een fijne concertavond toe !
